Als je een goed plan hebt, krijg je alle ruimte

Sophie Tichelman (gedragswetenschapper/orthopedagoog generalist) werkte voordat zij bij De Weerde kwam werken als pedagogisch medewerker bij Jarabee en daarna als gedragswetenschapper bij Pluryn. “Af en toe keek ik eerst als zzp’er bij De Weerde mee met een complexe casus of deed ik een behandeltraject.” Na een tijdje werd ze gevraagd om in vaste dienst te komen als gedragswetenschapper. Met daarbij een aanvullende vraag: hoe leek het haar om een ‘behandeltak’ op te zetten samen met een collega?

“Dat ik daar de ruimte voor kreeg, sprak me enorm aan. Dat past echt bij mij, iets unieks op te zetten in combinatie met het behandelen zelf en behandelcoördinator zijn.” Ze had wel ideeën over zo’n behandelteam. “Ik miste over het algemeen in de praktijk de afstemming tussen behandeling en wonen. Die functioneren vaak als eilandjes. Korte lijnen en samenwerking tussen die twee, zouden wat mij betreft voorop staan. Mijn ervaring was dat de samenwerking met begeleiders bij De Weerde laagdrempelig verliep. Dat sterkte mij erin dat dit echt een mooie kans was.”

In haar functie heeft Sophie veel contact met de persoonlijk begeleiders en teamleiders. “De behandeling is aanvullend op de woonbegeleiding.” “De combinatie tussen het meedenken en adviseren over casussen en zelf behandelingen doen, vind ik aantrekkelijk bij De Weerde. Bovendien geef ik bijvoorbeeld ook voorlichtingen aan teams die vragen hebben over een bepaald onderwerp, zoals dissociatie.” Haar werk geeft haar veel voldoening. “Het idee dat ik wat kan bijdragen en dat ik iets kan neerzetten dat helpt. En ook de samenwerking met de persoonlijk begeleider, zodat die weer verder kan. Ingewikkelde casussen vind ik interessant. Het in kaart brengen wat er al gedaan is, verder puzzelen, kijken of er nog open eindjes zijn, haakjes. Ik ga altijd kijken ‘wat kan er nog’. In die zin past orthopedagogiek daar heel goed bij waar je werkt vanuit het stellen van hypothesen. Zo hebben wij bijvoorbeeld een cliënt bij ons wonen die om allerlei redenen nauwelijks de deur nog uitkwam. Onze hypothese was dat het helpend zou zijn om juist op het gezonde stuk te gaan zitten en juist stap voor stap op te bouwen om de deur weer uit te gaan. Dit begon met, samen met de begeleiding, over de drempel gaan van een supermarkt die het minst spannend voelt. Die kleine dingen kunnen heel groot zijn én een heel groot effect hebben. Daar zat natuurlijk wel een heel plan achter. Of een cliënt met veel last van dwanggedachten. Op zijn ‘baaldagen’ komt hij tot niets en ligt op de bank. Deze vertelde mij laatst dat het voor het eerst niet meer voelde als een baaldag. Hij leert het accepteren dat het er mag zijn. Dit is voor hem echt een megastap.”

Bij het opzetten van het Behandelteam pakten zij en haar collega’s allerlei vragen op. “We hielden ongeveer een jaar lang bij welke vragen er allemaal binnenkomen om te kijken of we nog iets missen in ons aanbod – en dit doen we nu nog steeds.” Het viel ze op dat veel aanmeldingen kwamen van cliënten die al heel veel behandelingen hadden gehad en waarbij er eigenlijk geen passende behandelingen meer waren. Echter kampten ze nog steeds dagelijks met allerlei problemen. Daarvoor heeft Sophie samen met haar collega Jené nu het groepsbehandeltraject ‘Kies voor kleur’ opgezet. “Het programma is erop gericht dat cliënten hun leven leiden zoals zij dat graag willen. Dat zij kiezen voor kleur in hun leven, in plaats van de focus alleen maar te leggen op dat wat niet kan.” Ze kozen bewust voor behandeling in een groep. “Dat is heel krachtig. Omdat je dan ziet dat je niet de enige bent die moeite heeft met dingen, die angsten heeft of dwanggedachten.”

Het behandelteam krijgt steeds meer vorm. “Onderscheidend is niet alleen dat wij een goed lijntje met de begeleiding hebben, maar ook met elkaar. We kunnen heel snel schakelen.” Ze geeft een voorbeeld. “Een vraag leek in eerste instantie een vraag naar zingeving en ACT (Acceptance and Commitment Therapy) en daar is mijn collega Jené op ingegaan. Daar bleek een trauma onder te liggen. Dat heb ik toen binnen twee weken opgepakt met de cliënt en na mijn behandeling is Jené weer verder gegaan met deze cliënt.” De sfeer in het team is heel leuk, laagdrempelig. “Ieder heeft zijn eigen expertise en we weten elkaar goed te vinden. We kunnen bijvoorbeeld ook een combinatie van trajecten in een behandeling doen.” Het kantoor in Borne is de vaste basis van de behandelaars. “Lekker rustig is het hier, maar we ‘hoppen’ natuurlijk veel tussen locaties.” Sophie en haar behandelcollega’s proberen als ze er zijn zoveel mogelijk samen te lunchen met de andere medewerkers in Borne.

“Als ik bij de cliënt thuis een behandeling doe, dan ga ik daarna vaak even langs de begeleider voor een terugkoppeling. Die kan er dan mogelijk op inspelen of vragen beantwoorden. Of soms moeten er meer begeleidingsmomenten ingepland worden tijdens een traumabehandeling. Of kan de begeleider de cliënt helpen bij opdrachten vanuit de behandeling.” Ze geeft een voorbeeld. “Een cliënt die altijd negatief dacht, gaf ik de ‘opdracht’ om dagelijks drie positieve dingen te benoemen. Dat lukt haar niet, ook het positieve draaide ze weer negatief. De begeleider heeft dat tijdens de dagelijkse wandelingen samen met haar opgepakt en rapporteerde daar ook op. Gaandeweg werd het toen makkelijker voor haar.” Op die manier werken behandelaar en begeleider echt samen. “Samen kom je er wel uit.”

Werken bij De Weerde is leuk, volgens Sophie: “Het is een hele ontwikkelingsgerichte organisatie. Niet alleen voor cliënten, maar ook voor jezelf. Je krijgt er alle kansen om jezelf te ontwikkelen.” Zelf wil Sophie zich verder verdiepen in cognitieve gedragstherapie en traumabehandeling. Ze is dan ook bezig met een vervolgtraject op die gebieden. “Je wordt ook gestimuleerd om jezelf te ontwikkelen. En als je een goed plan hebt, krijg je alle ruimte. Je krijgt de kans om flexibel te denken en er kan dus heel veel, mits je het maar onderbouwt. Door de korte lijnen, krijg je dingen snel voor elkaar. En wat ik mooi vind, is dat de zorg van de cliënt altijd voorop staat. Het vertrouwen in ons plan voor de groepsbehandeling is daar een voorbeeld van. Je bent zelf verantwoordelijk voor heel veel zaken. Die verantwoordelijkheid moet je dan ook pakken en durven te pakken.”